Διαρροές πετρελαίου από ρωγμές πετρελαιοφόρων στρωμάτων μικρού βάθους αναφέρονται από αρχαίους συγγραφείς ως "αναβλύζουσες" σε διάφορες χώρες της αρχαιότητας, της Μεσογείου, της Μικράς Ασίας και της Άπω Ανατολής.
Σύμφωνα με γραπτά του Ηρόδοτου (5ος αιώνας π.Χ.) και άλλων συγγραφέων όπως ο Πλούταρχος, ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος, ο Μάρκος Βιτρούβιος (1ος αιώνας μ.Χ.) διαρροές πετρελαίου είχαν σημειωθεί σε διάφορες περιοχές των Ινδιών, Περσίας, Συρίας, νήσων της Μεσογείου, Μαλαισίας, Κίνας και άλλων χωρών. Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς οι οποίοι περιέγραψαν την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου τον 4ο π.Χ. αιώνα, αναφέρουν ...
πηγές πετρελαίου στις νότιες ακτές της Κασπίας θάλασσας και τις όχθες του ποταμού Οχους. Όταν ο Αλέξανδρος οδήγησε το στράτευμα στη Ζηρκωνία στην νότια ακτή της Κασπίας Θάλασσας, στρατοπέδευσε στο Ζαρακατ (σήμερα Αστεραμπαντ του Ιράν).
Το βραδάκι η σκηνή του Αλέξανδρου φωτιζόταν από κάποιες πρωτόγνωρες λυχνίες ασυνήθεις και άγνωστες μέχρι τότε, αναδύοντας ένα πολύ λαμπερό φώς. Ο Αλέξανδρος ενδιαφέρθηκε για τον τρόπο λειτουργίας των λυχνιών αυτών και διαπίστωσε ότι λειτουργούσαν με ένα κίτρινο υγρό το οποίο έρεε μέσα από ένα φυτίλι διερχόμενο από κάποιο σωλήνα το οποίο καιόμενο ανέδιδε μια πολύ λαμπρή φλόγα. Οι ιθαγενείς ονόμαζαν αυτή την λάμπα σιράκ (chirαk) και το υγρό το οποίο καιόμενο ανέδιδε την λαμπρή φλόγα naphatha (νάφθα) λέξη που σημαίνει υγρό διαρρέον από τη γή. Το υγρό ανέβλυζε σε μια υπάρχουσα τότε πηγή ευρισκόμενη στην δυτική ακτή της Κασπίας θάλασσας. Από αυτή την πηγή προφανώς υπάρχει μια ιστορική ένδειξη για εμφάνιση πετρελαίου στην ακτή του σύγχρονου Αζερμπαϊτζάν.
Ο Ιπποκράτης ο αρχαίος Έλληνας Ιατρός και φιλόσοφος (4ος εως 5ος αιώνας π.Χ.) ο οποίος θεωρείται ως ο πατέρας και θεμελιωτής της ιατρικής επιστήμης, περιέγραψε στις διασωθείσες εργασίες του πολλές ιατρικές συνταγές για παρασκευάσματα τα οποία είχαν ως ένα εκ των δραστικών συστατικών τους το πετρέλαιο. Σε γραπτά κείμενα άλλων αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων περιγράφονται πηγές πετρελαίου στην Σικελία εκ των οποίων διέρρεε υγρό φερόμενο ως Σικελικό έλαιον ή πετρέλαιο το οποίο χρησιμοποιείτο για φωτισμό σε λυχνίες περίπου όμοιες με αυτές που περιγράψαμε για την σκηνή του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο Αρχαίο Ιράν που εφέροντο με τον όρο σιράκ.
Από τις παραπάνω περιγραφές και από άλλες αναφορές καταγεγραμμένες σε αρχαία ντοκουμέντα προκύπτει το συμπέρασμα ότι το πετρέλαιο ήτο γνωστό ως καύσιμο υγρό πολύ πριν τη τρέχουσα εποχή διαρρέον από ρωγμές πετρωμάτων σε θέσεις ονομαζόμενες νάφθα ή πηγές Σικελικού πετρελαίου ή πηγές ελαίου από πέτρα κλπ.
ΟΙ εμφανίσεις υγρού πετρελαίου τότε και σήμερα είναι σπάνιες εντοπιζόμενες σε πετρελαιοφόρα πετρώματα όχι πάντοτε σε υγρή κατάσταση αλλά ενίοτε υπο την μορφή ασφάλτου και βιτουμενίων γαιών δηλαδή σκληρά ως ημίσκληρα προϊόντα πετρελαίου που σχηματίστηκαν από σκλήρυνση υγρού πετρελαίου που εκτέθηκε στις ατμοσφαιρικές επιδράσεις και οξειδώσεις.
Το υγρό πετρέλαιο καθώς διαρρέει την επιφάνεια του εδάφους βαθμιαία μετατρέπεται σε άσφαλτο η οποία φράζει τις ρωγμές και εμποδίζει την περαιτέρω ροή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς όταν πρόκειται να περιγράψουν εμφάνιση πετρελαίου τις αναφέρουν ως φλέβες ή στρώματα ασφάλτου. Όταν δε το πετρέλαιο διέρρεε ως υγρό, το χρησιμοποιούσαν για να τροφοδοτούν λυχνίες σιρακ νάφθα κλπ.
Η εξαγωγή του πετρελαίου στην αρχαιότητα στις περιοχές που υπήρχαν εμφανίσεις γινόταν με πρωτόγονες μεθόδους. Συνήθως κατασκεύαζαν σκαπτά φρεάτια έως το πετρελαιοφόρο στρώμα στο οποίο το πετρέλαιο βρισκόταν σε υγρή κατάσταση. Είναι γνωστές οι περιπτώσεις σημαντικών διαρροών πετρελαίου οι οποίες γέμιζαν τις κοιλότητες των φρεατοειδών εκσκαφών ή γειτονικών γεωμορφολογικών κοιλοτήτων οπότε σχηματίζονταν λίμνες πετρελαίου. Σε αυτές τις λίμνες μετά από χρόνια το πετρέλαιο έχανε τα πτητικά του συστατικά και μετατρεπόταν σε λίμνες ασφάλτου.
kavalaoil.blogspot.gr
